Het futureproof ziekenhuis: beter voor patiënten, artsen én het milieu

Bij acute noodsituaties en spoedgevallen kan je altijd terecht in het ziekenhuis. Maar voor veel andere medische vragen is een ziekenhuisbezoek straks niet altijd meer essentieel. Hoe creëer je met slimme technologie een gezonde en duurzame omgeving voor artsen en patiënten?

Online gesprekken, monitoring op afstand en patiëntentablets veranderen de werkwijze van zorgprofessionals en verhogen het patiëntencomfort. Ook inzicht in de bezettingsgraad van spreekkamers helpt ziekenhuizen flexibeler en duurzamer te worden. Het futureproof ziekenhuis is beter voor patiënten, artsen én het milieu.

Zorginnovator Lucien Engelen was zes jaar geleden nauw betrokken bij de destijds net gestarte nieuwbouw van het Radboud universitair medisch centrum in Nijmegen. Bij de voorbereidingen en de eerste bouwfase van het ziekenhuis was Engelen directeur van het Radboudumc REshape Center for Innovation.

Het Radboudumc is het duurzaamste ziekenhuis van Europa. Niet alleen vanwege de opzet van het gebouw, het materiaalgebruik, de toegepaste apparatuur en technologie die helpt om energie te besparen. Ook omdat veel consultatiegesprekken online worden gevoerd. Mensen komen alleen naar het ziekenhuis als het echt nodig is. Dat scheelt veel reiskilometers en dus ook CO₂-uitstoot.

Een simpel rekensommetje leerde Engelen dat mensen in 2015 voor hun eerste polibezoek al meer dan negentig miljoen kilometer aflegden, voor een groot deel met de auto. De coronapandemie bracht een versnelling van de digitalisering op gang; gesprekken met artsen voeren we sindsdien steeds vaker online. “Dankzij de digitaliseringsslag die Nederlandse ziekenhuizen noodgedwongen moesten maken, waren zij tijdens de pandemie in staat om gezamenlijk zo’n drie miljoen ton CO₂ minder uit te stoten dan voorheen”, aldus Engelen.

Radboudumc laat ook zien dat digitale technologie helpt om het leven van artsen, verpleegkundigen en patiënten makkelijker en aangenamer te maken. Dankzij sensoren in wearables is het mogelijk om continu te monitoren op afstand en direct te acteren bij een noodsituatie. Daarnaast hebben patiënten beschikking over een tablet, waarmee zij hulp in kunnen schakelen. Zij kunnen ook zelf invloed uitoefenen op het binnenklimaat en bijvoorbeeld de gordijnen zelf open en dicht doen.

Samen met Beyond Eyes bekijkt Radboudumc digitale mogelijkheden om het ziekenhuis in de toekomst nog beter te faciliteren en met slimme technologie gezonde en duurzame werkomgevingen te creëren. “We houden van hun manier van denken en sparren graag met ze over andere mogelijke toepassingen van datatechnologie in de zorg. Daarbij leren wij van hen en zij van ons”, zegt Eric Mimmel, directeur Services binnen Radboudumc.

Ook het OLVG-ziekenhuis aan de Amsterdamse Spuistraat schakelde de hulp in van Beyond Eyes. Het vraagstuk had met name betrekking op bezetting en benutting. Het ziekenhuis is gevestigd in een relatief klein gebouw in het centrum van Amsterdam. “Ondertussen werken hier wel artsen van zeven verschillende specialismen, die ook allemaal hun spreekuren hebben”, zegt locatiemanager Carlien Meijs.

Om inzicht te krijgen in de daadwerkelijke bezetting van de spreekkamers, plaatste Beyond Eyes er sensoren. “En wat bleek: spreekkamers die voor tachtig procent van de tijd waren gereserveerd, waren soms maar veertig procent van de tijd bezet. Op basis van de sensordata kan ik nu zelfs meer spreekkamers laten reserveren dan er feitelijk zijn.”

Inmiddels zijn er vergevorderde plannen om hetzelfde te doen bij de twee andere ziekenhuizen van OLVG, in Oost- en West-Amsterdam, die allebei een stuk groter zijn. Dit soort datatechnologie helpt ziekenhuizen om een stuk flexibeler en duurzamer te worden, verklaart Niels Kuijpers, accountmanager bij Beyond Eyes: “Hoewel medische specialisten graag hun eigen spreekkamer hebben, blijkt het in de praktijk ook heel goed te werken als meerdere specialismen gebruikmaken van één spreekkamer. Hoe meer er gebruik wordt gemaakt van de bestaande spreekkamers, hoe kleiner de behoefte om extra ruimte bij te laten bouwen.”

Lees het hele artikel over het futureproof ziekenhuis in Het Financieele Dagblad.